Kontaktowe zapalenie skóry – poznaj rodzaje, przyczyny i objawy choroby

Zmiany skórne wynikające z podrażnienia lub alergii należą do najpowszechniejszych dermatoz. Większość z nas choć raz miała do czynienia ze stanem zapalnym w postaci wyprysku kontaktowego. Czy kontaktowe zapalenie skóry jest zaraźliwe? Jak długo trwa i po czym je rozpoznać? Zbieramy najważniejsze informacje. 

Czym jest wyprysk kontaktowy? Rodzaje kontaktowego zapalenia skóry

Wyprysk kontaktowy (inaczej kontaktowe zapalenie skóry) to reakcja skórna o charakterze miejscowym spowodowana bezpośrednią stycznością z czynnikiem drażniącym bądź alergenem. W jej wyniku pojawia się stan zapalny obejmujący naskórek i skórę właściwą.

Ze względu na miejsce występowania wyprysku można mówić m.in. o:

  • kontaktowym zapaleniu skóry rąk,
  • kontaktowym zapaleniu skóry dłoni,
  • kontaktowym zapaleniu skóry twarzy,
  • kontaktowym zapaleniu skóry powiek,
  • kontaktowym zapaleniu skóry stóp.
Zapalenie Skory
Zapalenie skóry

Kontaktowe zapalenie skóry – przyczyny

Wyprysk kontaktowy może pojawić się z różnych przyczyn. Najczęstszą z nich jest alergia, np. na składnik kosmetyku. Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry występuje przeważnie u dzieci. Wśród osób dorosłych dominuje kontaktowe zapalenie skóry z podrażnienia spowodowane oddziaływaniem substancji takich jak detergenty, rozpuszczalniki i inne (o odczynie kwaśnym lub zasadowym). Wyróżnia się również fotoalergiczną (fototoksyczną) odmianę zapalenia, która daje objawy dopiero pod wpływem działania światła słonecznego. Źródłem wyprysku kontaktowego nie są natomiast patogeny, a więc nie można się nim zarazić. 

Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry choroba zawodową?

Zarówno alergia na chemikalia, jak i podrażnienie potrafi ujawnić się po pierwszym kontakcie (w ciągu 24–48 h), ale też po latach stałej ekspozycji, która przeważnie ma związek z wykonywanym zawodem, na ogół w sektorze produkcyjnym. Bywa, że objawy choroby nie ustępują przez miesiące lub nawet lata mimo zakończenia pracy w szkodliwych warunkach. Wśród rozpoznawanych w Polsce chorób zawodowych skóry zapalenie kontaktowe stanowi aż 80–90%. Odpowiadają za nie przede wszystkim tiuramy (środki grzybobójcze), żywice epoksydowe, środki konserwujące. 

Kontaktowe zapalenie skóry – objawy

Ostre kontaktowe zapalenie skóry charakteryzuje się występowaniem na skórze swędzących grudek i pęcherzyków, które mogą tworzyć duże ogniska rumieniowo-wysiękowe o ostrych, nieregularnych zarysach. Niekiedy powstawaniu takich zmian towarzyszą również: obrzęk, pieczenie, parzący ból, pękanie skóry. Z kolei przewlekła postać choroby objawia się postępującym rumieniem o umiarkowanym nasileniu. Obszar objęty stanem zapalnym łuszczy się, grubieje i swędzi. 

Kontaktowe zapalenie skóry u niemowląt i dzieci

Drobne grudki w różnych miejscach na ciele i wysypka wokół ust u dziecka, a także wysięk na skórze zdarzają się zarówno w przebiegu kontaktowego, jak i atopowego zapalenia skóry. Dermatozy te są trudne do odróżnienia, dlatego bardzo wiele może wnieść obserwacja malucha, która pozwala wskazać prawdopodobną przyczynę stanu zapalnego. W grupie niemowląt i dzieci najczęstszymi alergenami kontaktowymi okazują się nikiel, neomycyna, mertiolat i lanolina. 

Kontaktowe zapalenie skóry – ile trwa?

Wyprysk kontaktowy – w zależności od tego, czy jest stanem ostrym, czy przewlekłym – może utrzymywać się przez kilka tygodni lub wiele lat. Na czas trwania zapalenia wpływają różne czynniki, jak np. typ alergenu, czas, jaki upłynął od wystąpienia objawów do momentu zdiagnozowania przyczyny problemu oraz stopień narażenia na dalszy kontakt z tą lub inną substancją o właściwościach drażniących czy potencjale uczulającym. 

W przypadku wykrycia kontaktowego zapalenia skóry leczenia trzeba podjąć jak najszybciej, by nie narażać się na wtórne zakażenie bakteryjne, wirusowe ani grzybicze.

e-Konsultacja z Receptą Online Kontaktowe zapalenie skóry

Wypełnij formularz medyczny, aby
rozpocząć e-konsultację lekarską
bez wychodzenia z domu.