Bactrim

Ile kosztuje lek Bactrim? Cena, refundacja

Lek Bactrim jest obecnie refundowany lub częściowo refundowany. Jego cena 100% zależy od rodzaju leku i wynosi ok. 22 zł za Bactrim w postaci tabletek oraz ok. 23,50 zł za Bactrim w postaci syropu. Lek Bactrim może być bezpłatny lub częściowo refundowany dla pacjentów, którzy mają wskazania do jego refundacji. 

Cena leku w przyszłości może ulec zmianie.

Bactrim — jak działa, na co i dla kogo?

Bactrim to lek o działaniu przeciwbakteryjnym, który zawiera dwie substancje czynne: sulfametoksazol i trimetoprim, znanych razem jako ko-trimoksazol. Mechanizm działania tego leku polega na hamowaniu wzrostu i rozmnażania drobnoustrojów wrażliwych na te składniki.

Zastosowanie Bactrimu jest rekomendowane w przypadkach, gdy zakażenia są wywołane przez mikroorganizmy podatne na działanie ko-trimoksazolu. Przed przystąpieniem do terapii, lekarz ocenia wrażliwość drobnoustrojów na lek oraz ryzyko wystąpienia działań niepożądanych. Wybór Bactrimu jako środka terapeutycznego powinien być oparty na potwierdzeniu lub uzasadnionym podejrzeniu, że infekcja jest spowodowana przez bakterie lub inne mikroorganizmy wrażliwe na składniki leku. W sytuacji braku danych potwierdzających wrażliwość, decyzja o zastosowaniu antybiotykoterapii powinna uwzględniać lokalne profile epidemiologiczne i lekowrażliwości.

Bactrim jest przeznaczony do leczenia zakażeń dróg oddechowych, takich jak zaostrzenie przewlekłego zapalenia oskrzeli, zapalenia ucha środkowego, zakażeń przewodu pokarmowego (w tym duru brzusznego i biegunki podróżnych), zapalenia płuc wywołanego przez Pneumocystis jirovecii (w tym profilaktyka pierwotna i wtórna), szczególnie u osób z ciężkimi zaburzeniami odporności, a także zakażeń układu moczowego i wrzodu miękkiego.

Lek jest przeznaczony dla dorosłych, młodzieży oraz dzieci w wieku powyżej 6 tygodni (w formie syropu) i dla dorosłych i młodzieży w wieku powyżej 12 lat w postaci tabletek. W procesie leczenia należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarskich, biorąc pod uwagę specyfikę i wrażliwość drobnoustrojów oraz stan zdrowia pacjenta.

Bactrim — skład leku

Bactrim zawiera jako substancje czynne sulfametoksazol oraz trimetoprim. W przypadku tabletek każda dostarcza 400 mg sulfametoksazolu i 80 mg trimetoprimu. Natomiast w formie syropu, 5 ml produktu (co odpowiada jednej łyżeczce miarowej) zawiera 200 mg sulfametoksazolu i 40 mg trimetoprimu.

W składzie tabletek znajdują się następujące substancje pomocnicze: powidon K 30, karboksymetyloskrobia sodowa, stearynian magnezu oraz dokuzynian sodu. W przypadku syropu, do substancji pomocniczych należą: celuloza zdyspergowana, parahydroksybenzoesan propylu (E 216), parahydroksybenzoesan metylu (E 218), sorbitol 70% (E 420), polisorbat 80, esencja bananowa 85509 H (zawierająca glikol propylenowy (E 1520)), esencja waniliowa 73690-36 (zawierająca etanol) oraz woda oczyszczona.

Dodatkowe informacje: W składzie esencji bananowej 85509 H oraz esencji waniliowej 73690-36 znajdują się dodatkowe substancje takie jak glikol propylenowy (E 1520) i etanol, które mogą być istotne dla pacjentów z określonymi nietolerancjami lub alergiami. Warto zwrócić uwagę na obecność sorbitolu (E 420), który może wywierać łagodne działanie przeczyszczające.

Bactrim — dawkowanie

Dawkowanie leku Bactrim powinno być ściśle zgodne z zaleceniami lekarza prowadzącego. Lek ten jest przeznaczony do podawania doustnego i zaleca się jego przyjmowanie po posiłku wraz z odpowiednią ilością płynów. W przypadku postaci tabletkowej istnieje możliwość podziału tabletki na równe dawki.

Dorośli i młodzież powyżej 12. roku życia z prawidłową funkcją nerek powinni stosować lek co 12 godzin w następujących dawkach: standardowa dawka to 2 tabletki, w przypadku ciężkich zakażeń dawka może być zwiększona do 3 tabletek, natomiast w długotrwałym leczeniu minimalna dawka wynosi 1 tabletka. W leczeniu ostrych zakażeń Bactrim podaje się przez minimum 5 dni lub do ustąpienia objawów przez co najmniej 2 dni. Brak poprawy po tygodniu leczenia wymaga konsultacji z lekarzem.

W leczeniu zapalenia płuc wywołanego przez Pneumocystis jirovecii stosuje się dawkę nieprzekraczającą 100 mg/kg mc./dobę sulfametoksazolu i 20 mg/kg mc./dobę trimetoprimu, podzieloną na równe dawki co 6 godzin przez okres 14 dni. W profilaktyce tego schorzenia u młodzieży i dorosłych zalecana jest 2 tabletki raz na dobę, a u dzieci dawka dobowa wynosi 750 mg/m^2 pc./dobę sulfametoksazolu i 150 mg/m^2 pc./dobę trimetoprimu, podzielona na dwie równe dawki przez 3 dni w tygodniu.

W leczeniu niepowikłanego, ostrego zapalenia dróg moczowych stosuje się 4 do 6 tabletek jednorazowo, najlepiej wieczorem. W przypadku leczenia wrzodu miękkiego zaleca się 2 tabletki dwa razy na dobę przez 7 dni, z możliwością przedłużenia terapii o kolejne 7 dni w razie braku poprawy.

Pacjenci z niewydolnością nerek powinni stosować się do zaleceń dotyczących dawkowania w zależności od klirensu kreatyniny: przy wartości > 30 mL/min stosuje się standardowe dawkowanie, przy 15 – 30 mL/min połowę standardowej dawki, natomiast przy wartości < 15 mL/min stosowanie leku Bactrim jest przeciwwskazane. Osoby poddawane hemodializom otrzymują standardową dawkę nasycającą, a po każdej hemodializie dodatkowo połowę dawki. Dializa otrzewnowa nie jest efektywna w eliminowaniu leku, dlatego nie zaleca się stosowania Bactrimu u pacjentów poddawanych tej procedurze. Osoby w podeszłym wieku z prawidłową funkcją nerek powinny stosować dawki zalecane dla dorosłych.

Dzieci do 12 roku życia otrzymują dawki dostosowane do masy ciała, średnio 30 mg/kg mc./dobę sulfametoksazolu i 6 mg/kg mc./dobę trimetoprimu, podzielone na dwie dawki. Wiek dziecka determinuje objętość syropu podawanego co 12 godzin, zaczynając od ½ łyżeczki miarowej (2,5 mL) dla niemowląt od 7. tygodnia życia do 6. miesiąca, do 2 łyżeczek miarowych (10 mL) dla dzieci od 7 do 13 roku życia. Analogicznie, dorośli i młodzież powyżej 12 lat przyjmują syrop Bactrim w dawkach 4 łyżeczki miarowe (20 mL) jako standard, 6 łyżeczek miarowych (30 mL) w ciężkich zakażeniach lub 2 łyżeczki miarowe (10 mL) w długotrwałym leczeniu.

Bactrim — przeciwwskazania, środki ostrożności

Przeciwwskazania do stosowania leku Bactrim:

• nadwrażliwość na substancje czynne lub inne składniki leku,
• znaczne uszkodzenie wątroby,
• ciężka niewydolność nerek (klirens kreatyniny <15 mL/min),
• stosowanie dofetylidu.

Środki ostrożności:
Przed zastosowaniem leku Bactrim konieczna jest konsultacja z lekarzem lub farmaceutą, szczególnie w przypadku wystąpienia wysypki skórnej lub innych ciężkich działań niepożądanych, które wymagają natychmiastowego przerwania terapii. Osoby z ciężką alergią, astmą oskrzelową, porfirią lub zaburzeniami czynności tarczycy powinny niezwłocznie poinformować o tym lekarza. W przypadku nasilenia kaszlu i duszności,należy również skontaktować się z lekarzem.

Ryzyko ciężkich działań niepożądanych, w tym zagrażających życiu reakcji skórnych (np. zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka), jest wyższe u osób starszych, pacjentów z innymi chorobami, w tym zaburzeniami czynności nerek lub wątroby, oraz u osób przyjmujących inne leki. Wystąpienie kamieni nerkowych może być związane z określonymi czynnikami ryzyka. Objawy takie jak owrzodzenia jamy ustnej, zapalenie spojówek czy objawy grypopodobne mogą towarzyszyć ciężkim wysypkom skórnym.

W przypadku wystąpienia limfohistiocytozy hemofagocytowej, stanu zapalnego związanego z aktywacją krwinek białych, konieczna jest natychmiastowa konsultacja lekarska. Sulfonamidy, w tym Bactrim, mogą wpływać na wydalanie moczu i stężenie potasu we krwi, dlatego wymagana jest kontrola stężenia potasu i czynności nerek, szczególnie u pacjentów przyjmujących duże dawki leku, z zaburzeniami metabolizmu potasu lub niewydolnością nerek, oraz u tych, którzy otrzymują leki zwiększające stężenie potasu we krwi.

Podczas długotrwałego stosowania leku zalecane są regularne badania krwi, moczu i czynności nerek. Należy również zapewnić odpowiednią ilość płynów. U pacjentów z niedoborem kwasu folinowego mogą wystąpić objawy niepożądane dotyczące krwi, które ustępują po podaniu kwasu folinowego. Leku Bactrim nie należy stosować u pacjentów z niedoborem enzymu G6PD, chyba że jest to absolutnie konieczne, i wtedy tylko w minimalnych dawkach.

Pozostałe informacje:
Dawkowanie leku Bactrim u pacjentów z niewydolnością nerek oraz zaburzeniami czynności wątroby powinno być dostosowane indywidualnie, z częstszym monitorowaniem parametrów krwi. U pacjentów z niedoborem kwasu foliowego zalecane są okresowe badania krwi.

Interakcja z innymi lekami

Lekarz powinien być informowany o wszystkich przyjmowanych obecnie i planowanych lekach, aby ocenić ryzyko interakcji i dostosować terapię. Interakcje mogą dotyczyć leków takich jak:

• amantadyna – ryzyko zwiększenia działań neurologicznych, np. delirium,
• cyklosporyna – możliwe pogorszenie funkcji nerek,
• dapson – konieczność monitorowania methemoglobinemii,
• digoksyna – wymaga kontroli stężenia w surowicy, szczególnie u osób starszych,
• dofetylid – monitorowanie potrzebne,
• doustne leki przeciwcukrzycowe – konieczność częstszej kontroli glukozy i dostosowania dawki,
• fenytoina – monitorowanie objawów toksyczności,
• klozapina – monitorowanie potrzebne,
• kumaryny i inne doustne antykoagulanty – kontrola krzepnięcia krwi,
• lamiwudyna – monitorowanie potrzebne,
• diuretyki, w tym tiazydy – u osób starszych kontrola liczby płytek krwi,
• leki zwiększające poziom potasu – monitorowanie potrzebne,
• memantyna – ryzyko zwiększenia działań neurologicznych,
• metotreksat – zwiększone ryzyko toksyczności i pancytopenii, konieczność podawania kwasu foliowego lub folinianu wapnia,
• pirymetamina – ryzyko niedokrwistości megaloblastycznej,
• pochodne sulfonylomocznika – kontrola hipoglikemii,
• repaglinid, rozyglitazon, pioglitazon – kontrola hipoglikemii.

Nie zaleca się jednoczesnego stosowania z:

• amiodaronem – ryzyko zaburzeń rytmu serca,
• paklitakselem – ryzyko uszkodzenia komórek szpiku i nerek.

Inne leki mogące wpływać na szpik kostny lub nerki, jak analogi nukleozydów, takrolimus, azatiopryna czy merkaptopuryna, mogą zwiększać ryzyko działań niepożądanych.

Wpływ na wyniki badań laboratoryjnych

Przyjmowanie leku może wpływać na wyniki oznaczeń stężenia kreatyniny lub metotreksatu. Lekarz powinien zlecić odpowiednią metodę badawczą.

Stosowanie w ciąży i w okresie karmienia piersią

Stosowanie leku Bactrim w ciąży

W przypadku ciąży, podejrzenia ciąży, karmienia piersią lub planowania rodziny, konsultacja z lekarzem lub farmaceutą jest wymagana przed rozpoczęciem terapii Bactrimem. Ryzyko teratogenne ko-trimoksazolu nie zostało jednoznacznie potwierdzone, jednakże obserwuje się zwiększone ryzyko poronień spontanicznych przy użyciu trimetoprimu lub jego kombinacji z sulfametoksazolem w pierwszym trymestrze. Badania na zwierzętach sugerują, że wysokie dawki mogą prowadzić do wad płodu związanych z niedoborem kwasu foliowego.

Zastosowanie Bactrimu w ciąży jest dopuszczalne tylko, gdy przewidywane korzyści dla matki przewyższają potencjalne zagrożenie dla płodu. W takich sytuacjach zaleca się suplementację kwasu foliowego w dawce 5 mg dziennie. Ostatni trymestr ciąży wymaga unikania Bactrimu ze względu na ryzyko żółtaczki jąder podkorowych u noworodków.

Stosowanie leku Bactrim podczas karmienia piersią: 

Podczas laktacji, aktywne składniki Bactrimu przenikają do mleka matki, co może stanowić ryzyko dla dziecka (żółtaczka, nadwrażliwość). Lekarz powinien ocenić stosunek korzyści do ryzyka dla matki i dziecka.

Bactrim — skutki uboczne 

Możliwe działania niepożądane leku Bactrim: 

Niezbyt częste działania niepożądane (występujące rzadziej niż u 1 na 100 osób):

• rzekomobłoniaste zapalenie jelit (po antybiotykoterapii).

Rzadkie działania niepożądane (występujące rzadziej niż u 1 na 1 000 osób):

• nieprawidłowości w składzie krwi,
• ciężkie reakcje skórne (rumień wielopostaciowy, zespół Stevensa-Johnsona, toksyczne martwicze oddzielanie się naskórka).

Bardzo rzadkie działania niepożądane (występujące rzadziej niż u 1 na 10 000 osób):

• reakcje nadwrażliwości (gorączka, obrzęk naczynioruchowy, reakcje anafilaktoidalne),
• eozynofilowe lub alergiczne zapalenie pęcherzyków płucnych.

Inne działania niepożądane:

• reakcje skórne (wysypki różnego rodzaju, świąd),
• zaburzenia żołądkowo-jelitowe (mdłości, wymioty, biegunka),
• zmiany w funkcjonowaniu wątroby i nerek,
• zaburzenia krwi i układu chłonnego (leukopenia, granulocytopenia, trombocytopenia),
• neuropatia, halucynacje, krystaluria,
• alergiczne zapalenie mięśnia sercowego, szumy uszne, zapalenie błony naczyniowej oka,
• nadwrażliwość na światło, plamica, choroba Schönleina-Henocha.

Dodatkowe informacje:

• W przypadku wystąpienia ciężkich działań niepożądanych należy natychmiast przerwać stosowanie leku i skontaktować się z lekarzem.
• Działania niepożądane mogą mieć inny obraz kliniczny u pacjentów zakażonych HIV.

Przechowywanie leku Bactrim

Przechowywanie leku powinno być realizowane w sposób zapewniający jego ochronę przed dostępem dzieci. 

W odniesieniu do formy leku w postaci syropu, istotne jest, aby nie był on eksponowany na działanie temperatur przekraczających 30°C. Po pierwszym otwarciu opakowania, konieczne jest utrzymanie warunków przechowywania syropu w temperaturze poniżej 25°C. Należy zwrócić uwagę na ograniczony czas, przez który produkt zachowuje swoje właściwości po otwarciu – wynosi on 20 dni.