Receptomat | e-Recepta w 5 min

Acyklowir

Najważniejsze informacje:

  • Acyklowir występuje w lekach przeciwwirusowych do stosowania wewnętrznego i zewnętrznego - najczęściej w postaci tabletek, maści, kremów, zawiesiny doustnej lub proszku do sporządzania roztworu do infuzji.
  • Substancja czynna znajduje zastosowanie podczas infekcji wirusa opryszczki, ospy wietrznej i półpaśca. Hamuje namnażanie wirusa w zakażonych komórkach organizmu.
  • Niektóre preparaty z acyklowirem dostępne są bez recepty, inne - o wyższym stężeniu składnika czynnego - wydawane są jedynie na receptę. Acyklowir stosuje się zarówno u dorosłych, jak i dzieci.

Zamów e-receptę na lek zawierający acyklowir:

Spis treści

Acyklowir – co to jest, jak działa

Acyklowir (łac. aciclovirum) jest substancją czynną o działaniu przeciwwirusowym. W zakażonych komórkach ulega fosforylacji do czynnego trifosforanu acyklowiru, który hamuje syntezę DNA wirusa. Takie działanie powoduje ustąpienie objawów infekcji wirusowej

W aptekach dostępne są leki z acyklowirem w postaci:

  • tabletek do stosowania doustnego,
  • preparatów do stosowania miejscowego - maści (w tym maści oczne), kremów, żelu, sztyftu,
  • zawiesiny doustnej,
  • proszku do sporządzania roztworu do iniekcji. 

Acyklowir – na co, wskazania

Leki zawierające acyklowir, substancję o działaniu przeciwwirusowym, stosowane są w leczeniu infekcji wywołanych przez niektóre wirusy

Acyklowir hamuje namnażanie:

  • wirusa opryszczki typu 1 i 2 (HSV) - opryszczka na wargach, opryszczka narządów płciowych, opryszczkowe zapalenie rogówki oka, również przy nawracających infekcjach,
  • wirusa ospy wietrznej i półpaśca (VZV),
  • wirusa Epsteina-Barr (EBV) - mononukleoza zakaźna,
  • wirusa cytomegalii (CMV) - u kobiet w ciąży, osób po przeszczepach lub z niedoborem odporności.

Acyklowir – jak stosować, dawkowanie

Dawkowanie leku z acyklowirem uzależnione jest od rodzaju infekcji i wieku pacjenta. Najczęściej substancję czynną przyjmuje się w formie tabletek. 

Acyklowir na opryszczkę

Zwykle zalecana dawka to 200 mg leku (5 razy na dobę co 4 godziny, z zachowaniem nocnej przerwy). Terapię należy kontynuować przez 5 kolejnych dni, jednak w razie ciężkich zakażeń pierwotnych lekarz może przedłużyć leczenie. Osoby o obniżonej odporności i z zaburzeniami wchłaniania z przewodu pokarmowego mogą zgodnie z zaleceniem lekarza stosować podwójną dawkę dzienną (400 mg, 5 razy dziennie). U dzieci po 2. roku życia dawka dobowa wynosi 200 mg (4 razy w ciągu doby co mniej więcej 6 godzin).

Acyklowir na ospę wietrzną i półpasiec

W leczeniu zakażeń spowodowanych wirusem ospy wietrznej i półpaśca zalecana jest dawka 800 mg (5 razy w ciągu doby, co około 4 godziny, z przerwą nocną). Czas stosowania leku z acyklowirem wynosi zwykle 7 dni. U osób o znacznie obniżonej odporności lekarz może zalecić dożylne podanie leku. Dawka dla dzieci z ospą wietrzną wynosi: od 2 do 5 lat - 400 mg 4 razy w ciągu doby, powyżej 6 lat - 800 mg 4 razy dziennie.

Acyklowir do stosowania miejscowego 

Leki z acyklowirem do stosowania miejscowego należy nanosić na zmienioną chorobowo skórę 4-5 razy dziennie, co 4 godziny. Przy łagodnych stanach leki miejscowe stosuje się przez 4 dni, a w poważniejszych przez ponad tydzień. Maść do oczu z acyklowirem powinna być podawana do worka spojówkowego 5 razy na dobę.

Acyklowir – przeciwwskazania, środki ostrożności

Przeciwwskazanie do stosowania leku zawierającego acyklowir stanowi nadwrażliwość na tę substancję czynną, walacyklowir lub którykolwiek pozostały składnik preparatu.

Szczególną ostrożność przy stosowaniu leków z acyklowirem powinny zachować osoby z niewydolnością wątroby lub nerek oraz z zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej.

Częste lub długotrwałe stosowanie leku przeciwwirusowego może sprawić, że niektóre szczepy wirusów staną się odporne na jego działanie.

Podczas stosowania maści ocznej z acyklowirem nie należy stosować soczewek kontaktowych.

Acyklowir w ciąży

Przed zastosowaniem leku z acyklowirem przez kobietę w ciąży konieczna jest konsultacja lekarska. Stosowanie środka przeciwwirusowego, zwłaszcza w postaci innej niż krem lub maść, może wiązać się z pewnym zagrożeniem dla płodu. Lekarz może zadecydować o terapii acyklowirem, kiedy jego korzyści przewyższają potencjalne zagrożenia.

Acyklowir a karmienie piersią

Podobnie jak w przypadku ciąży, zastosowanie leku zawierającego acyklowir podczas laktacji wymaga wcześniejszej konsultacji z lekarzem. 

Acyklowir – interakcje z innymi lekami

Acyklowir może wchodzić w interakcje z innymi lekami. Zalecane jest zachowanie ostrożności przy jednoczesnym stosowaniu leków takich jak:

  • probenecyd (lek zwiększający wydalanie kwasu moczowego) i cymetydyna (lek hamujący receptory H2) - które mogą zwiększać stężenie acyklowiru we krwi,
  • zydowudyna (lek zwalczający HIV) - z uwagi na możliwe zaburzenia świadomości. 

Acyklowir – skutki uboczne

U niektórych pacjentów podczas stosowania leku z acyklowirem mogą wystąpić działania niepożądane. Do najczęstszych skutków ubocznych środka przeciwwirusowego należą:

  • bóle i zawroty głowy,
  • nudności,
  • wymioty,
  • biegunka,
  • wysypka.

Niezbyt często występują: pokrzywka i przyspieszone, rozsiane wypadanie włosów (brak pewności co do związku ze stosowanie acyklowiru).

Rzadkie skutki uboczne acyklowiru to z kolei: reakcje anafilaktyczne, duszność, przemijające zwiększenie stężenia bilirubiny oraz aktywności enzymów wątrobowych we krwi, obrzęk naczynioruchowy, zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi.

Acyklowir – pytania pacjentów

Odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania dotyczące acyklowiru.

Acyklowir bez recepty – czy można kupić w aptece?

Acyklowir to składników leków powszechnie dostępnych w aptekach - bez recepty acyklowir występuje jedynie w środkach o niższym stężeniu substancji czynnej. W przypadku preparatów o wyższej zawartości składnika aktywnego oraz leków do podania dożylnego konieczne jest okazanie ważnej recepty lekarskiej.

Acyklowir – cena. Ile kosztuje lek przeciwwirusowy?

Cena leku przeciwwirusowego z acyklowirem zależy od producenta środka, postaci i dawki preparatu oraz wielkości jego opakowania. Orientacyjne ceny wyrobów medycznych na infekcje wirusowe wahają się od 19 do 48 zł.

Acyklowir a alkohol – czy można łączyć?

W trakcie stosowania acyklowiru zalecane jest ograniczenie spożycia alkoholu. Tak jak alkohol, substancja czynna leków przeciwwirusowych ulega metabolizmowi, co może mieć negatywny wpływ na wchłanianie preparatu i powodować obciążenie wątroby. Istnieje również ryzyko nasilenia skutków ubocznych. 

Jak szybko działa acyklowir na opryszczkę?

Zastosowanie acyklowiru pierwszych kilkudziesięciu godzinach infekcji wirusem opryszczki, kiedy widoczne są jej pierwsze objawy, może skrócić czas trwania infekcji o ok. 3 dni.

Jak długo stosować acyklowir na opryszczkę?

Terapia lekiem przeciwwirusowym z acyklowirem trwa zwykle ok. 5 dni. Lekarz może jednak zadecydować o jej przedłużeniu w razie cięższego zakażenia.

Czy podczas stosowania acyklowiru można współżyć?

Osoby stosujące acyklowir na opryszczkę narządów płciowych nie powinny podejmować kontaktów seksualnych. Istnieje ryzyko przeniesienia wirusa opryszczki na zdrowego partnera (nawet przy zastosowaniu prezerwatywy).