Najważniejsze informacje:
Acyklowir (łac. aciclovirum) jest substancją czynną o działaniu przeciwwirusowym. W zakażonych komórkach ulega fosforylacji do czynnego trifosforanu acyklowiru, który hamuje syntezę DNA wirusa. Takie działanie powoduje ustąpienie objawów infekcji wirusowej.
W aptekach dostępne są leki z acyklowirem w postaci:
Leki zawierające acyklowir, substancję o działaniu przeciwwirusowym, stosowane są w leczeniu infekcji wywołanych przez niektóre wirusy.
Acyklowir hamuje namnażanie:
Dawkowanie leku z acyklowirem uzależnione jest od rodzaju infekcji i wieku pacjenta. Najczęściej substancję czynną przyjmuje się w formie tabletek.
Acyklowir na opryszczkę
Zwykle zalecana dawka to 200 mg leku (5 razy na dobę co 4 godziny, z zachowaniem nocnej przerwy). Terapię należy kontynuować przez 5 kolejnych dni, jednak w razie ciężkich zakażeń pierwotnych lekarz może przedłużyć leczenie. Osoby o obniżonej odporności i z zaburzeniami wchłaniania z przewodu pokarmowego mogą zgodnie z zaleceniem lekarza stosować podwójną dawkę dzienną (400 mg, 5 razy dziennie). U dzieci po 2. roku życia dawka dobowa wynosi 200 mg (4 razy w ciągu doby co mniej więcej 6 godzin).
Acyklowir na ospę wietrzną i półpasiec
W leczeniu zakażeń spowodowanych wirusem ospy wietrznej i półpaśca zalecana jest dawka 800 mg (5 razy w ciągu doby, co około 4 godziny, z przerwą nocną). Czas stosowania leku z acyklowirem wynosi zwykle 7 dni. U osób o znacznie obniżonej odporności lekarz może zalecić dożylne podanie leku. Dawka dla dzieci z ospą wietrzną wynosi: od 2 do 5 lat - 400 mg 4 razy w ciągu doby, powyżej 6 lat - 800 mg 4 razy dziennie.
Acyklowir do stosowania miejscowego
Leki z acyklowirem do stosowania miejscowego należy nanosić na zmienioną chorobowo skórę 4-5 razy dziennie, co 4 godziny. Przy łagodnych stanach leki miejscowe stosuje się przez 4 dni, a w poważniejszych przez ponad tydzień. Maść do oczu z acyklowirem powinna być podawana do worka spojówkowego 5 razy na dobę.
Przeciwwskazanie do stosowania leku zawierającego acyklowir stanowi nadwrażliwość na tę substancję czynną, walacyklowir lub którykolwiek pozostały składnik preparatu.
Szczególną ostrożność przy stosowaniu leków z acyklowirem powinny zachować osoby z niewydolnością wątroby lub nerek oraz z zaburzeniami gospodarki wodno-elektrolitowej.
Częste lub długotrwałe stosowanie leku przeciwwirusowego może sprawić, że niektóre szczepy wirusów staną się odporne na jego działanie.
Podczas stosowania maści ocznej z acyklowirem nie należy stosować soczewek kontaktowych.
Acyklowir w ciąży
Przed zastosowaniem leku z acyklowirem przez kobietę w ciąży konieczna jest konsultacja lekarska. Stosowanie środka przeciwwirusowego, zwłaszcza w postaci innej niż krem lub maść, może wiązać się z pewnym zagrożeniem dla płodu. Lekarz może zadecydować o terapii acyklowirem, kiedy jego korzyści przewyższają potencjalne zagrożenia.
Acyklowir a karmienie piersią
Podobnie jak w przypadku ciąży, zastosowanie leku zawierającego acyklowir podczas laktacji wymaga wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Acyklowir może wchodzić w interakcje z innymi lekami. Zalecane jest zachowanie ostrożności przy jednoczesnym stosowaniu leków takich jak:
U niektórych pacjentów podczas stosowania leku z acyklowirem mogą wystąpić działania niepożądane. Do najczęstszych skutków ubocznych środka przeciwwirusowego należą:
Niezbyt często występują: pokrzywka i przyspieszone, rozsiane wypadanie włosów (brak pewności co do związku ze stosowanie acyklowiru).
Rzadkie skutki uboczne acyklowiru to z kolei: reakcje anafilaktyczne, duszność, przemijające zwiększenie stężenia bilirubiny oraz aktywności enzymów wątrobowych we krwi, obrzęk naczynioruchowy, zwiększenie stężenia mocznika i kreatyniny we krwi.
Odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania dotyczące acyklowiru.
Acyklowir to składników leków powszechnie dostępnych w aptekach - bez recepty acyklowir występuje jedynie w środkach o niższym stężeniu substancji czynnej. W przypadku preparatów o wyższej zawartości składnika aktywnego oraz leków do podania dożylnego konieczne jest okazanie ważnej recepty lekarskiej.
Cena leku przeciwwirusowego z acyklowirem zależy od producenta środka, postaci i dawki preparatu oraz wielkości jego opakowania. Orientacyjne ceny wyrobów medycznych na infekcje wirusowe wahają się od 19 do 48 zł.
W trakcie stosowania acyklowiru zalecane jest ograniczenie spożycia alkoholu. Tak jak alkohol, substancja czynna leków przeciwwirusowych ulega metabolizmowi, co może mieć negatywny wpływ na wchłanianie preparatu i powodować obciążenie wątroby. Istnieje również ryzyko nasilenia skutków ubocznych.
Zastosowanie acyklowiru pierwszych kilkudziesięciu godzinach infekcji wirusem opryszczki, kiedy widoczne są jej pierwsze objawy, może skrócić czas trwania infekcji o ok. 3 dni.
Terapia lekiem przeciwwirusowym z acyklowirem trwa zwykle ok. 5 dni. Lekarz może jednak zadecydować o jej przedłużeniu w razie cięższego zakażenia.
Osoby stosujące acyklowir na opryszczkę narządów płciowych nie powinny podejmować kontaktów seksualnych. Istnieje ryzyko przeniesienia wirusa opryszczki na zdrowego partnera (nawet przy zastosowaniu prezerwatywy).