Czym jest zapalenie spojówek? Sprawdź objawy, przyczyny i rodzaje

Zapalenie spojówek daje szereg charakterystycznych objawów, które mają różne nasilenie. Jest na tyle powszechną dolegliwością, że dotyka niemal każdej dorosłej osoby co najmniej raz w życiu (a na ogół częściej). Po czym je rozpoznać? Jakie mogą być przyczyny nawracającego zapalenia spojówek? Wyjaśniamy.

Zapalenie spojówek – co to jest?

Zapalenie spojówek to stan zapalny błony pokrywającej gałkę oczną oraz wewnętrzną powierzchnię powiek. Nierzadko towarzyszy innym stanom chorobowym, np. zapaleniu górnych dróg oddechowych. Jest jednym z najczęstszych problemów, które skłaniają pacjentów do wizyty u lekarza okulisty. Zdarza się, że zapalenie spojówek obejmuje jedno oko, częściej jednak ujawnia się najpierw w jednym, potem w drugim oku. 

Zapalenie spojówek – przyczyny i rodzaje

Przyczyny zapalenia spojówek dzielą się na infekcyjne i nieinfekcyjne. Kiedy stan zapalny ma podłoże infekcyjne, diagnozuje się:

• wirusowe zapalenie spojówek,

• bakteryjne zapalenie spojówek

• grzybicze zapalenie spojówek.

Głównymi czynnikami powodującymi infekcję są bakterie (np. paciorkowce, gronkowce, chlamydie). Na bakteryjne zapalenie spojówek mogą zachorować zarówno osoby dorosłe, jak i dzieci (w tym noworodki), a jego występowanie w większości przypadków jest związane z przeniesieniem drobnoustrojów w okolice oczu na dłoniach, które wcześniej dotykały zanieczyszczonych powierzchni. 

Tak rozprzestrzeniają się zarówno powszechne (paciorkowcowe i gronkowcowe), jak i rzadkie odmiany choroby np. chlamydiowe zapalenie spojówek związane z zakażeniem chlamydią, czyli bakterią Chlamydia trachomatis. Jest ono nazywane również jaglicą oczu, trachomą lub egipskim zapaleniem spojówek. Za ropne zapalenie spojówek mogą odpowiadać także dwoinka rzeżączki (Neisseria gonorrhoeae) lub maczugowiec błonicy (Corynebacterium diphtheriae).

Niekiedy stan zapalny w obrębie oka wywołują wirusy lub – sporadycznie – grzyby. W przypadku wirusowego podłoża infekcji prawie zawsze rozpoznaje się adenowirusowe zapalenie spojówek lub opryszczkowe zapalenie spojówek. Wirusy i grzyby – podobnie jak bakterie – sprawiają, że chorobą łatwo zarazić się drogą kontaktową i przenieść do oczu drobnoustroje, które bytują w innej okolicy ciała. Na skutek zakażenia wirusowego najczęściej szerzy się wysoce zakaźne epidemiczne zapalenie spojówek.

Stan zapalny nie musi mieć jednak związku z rozprzestrzenianiem się drobnoustrojów. Nieinfekcyjne przyczyny zapalenia spojówek to głównie podrażnienia wynikające z:

• występowania zespołu suchego oka,

• kontaktu oczu z czynnikami takimi jak: chemikalia, dym papierosowy, kurz, silny wiatr, promieniowanie UV.

Odrębną odmianą choroby jest alergiczne zapalenie spojówek, które występuje jako objaw alergii układowej bądź uaktywnia się jako schorzenie samodzielne. Kontakt z alergenami w wysokim stężeniu powoduje ostre zapalenie spojówek. Za przewlekłe zapalenie spojówek odpowiada przeważnie alergia sezonowa.

Jak wygląda zapalenie spojówek? Objawy

Zapalenie spojówek można rozpoznać po takich objawach jak:

• silne przekrwienie oraz swędzenie oczu i powiek,

• ból i łzawienie oczu,

• ropna bądź śluzowo surowicza wydzielina z oczu,

• opuchlizna powiek,

• złogi w kanalikach łzowych,

• światłowstręt.

W przypadku wirusowego zapalenie spojówek objawy są na ogół mniej nasilone niż przy infekcji bakteryjnej, w przebiegu której pojawia się najczęściej wydzielina ropna z oczu.

Zapalenie spojówek daje uciążliwe dolegliwości, które potrafią utrzymywać się przez wiele dni. Masz piekące, łzawiące i zaczerwienione oczy? Skorzystaj z e-konsultacji w serwisie Receptomat.pl, by jak najszybciej podjąć leczenie i uwolnić się od męczących objawów stanu zapalnego.

Covid a zapalenie spojówek

Zapalenie spojówek zalicza się do objawów, które towarzyszą chorobie COVID-19. Występuje jednak u niewielkiego odsetka osób zakażonych koronawirusem SARS-CoV-2 (zaledwie 1–3%). Każda infekcja górnych dróg oddechowych może skutkować powikłaniem w postaci wirusowego zapalenia spojówek.

Zapalenie spojówek w ciąży

Zapalenie spojówek w czasie ciąży najczęściej nie stwarza zagrożenia dla kobiety ciężarnej ani dziecka. Przeważnie daje tylko objawy miejscowe u matki. Wyjątek stanowią infekcje wywołane przez patogeny przenoszące się drogami rodnymi. Niebezpieczeństwo zakażenia noworodka w czasie porodu istnieje m.in. przy rzeżączkowym, opryszczkowym i chlamydiowym zapaleniu spojówek.